΄Ενα προσωπικό ψυχογράφημα ολκής για τα ελληνικά δεδομένα είναι το βιβλίο της
Συμέλας Μελετλίδου, με τίτλο ‘Τελικά τον νίκησα’ που κυκλοφόρησε το 2002. Η Συμέλα γεννήθηκε σε πολυμελή οικογένεια, στη Βόρειο Ελλάδα ποντιακής καταγωγής.
Η Συμέλα ανοίγει μια – μια τις πληγές της και αφήνει το πύον να ξεχυθεί στη προσπάθεια της να απαντήσει τα ερωτήματα κουλτούρας και σχέσεων. Η καταγραφή της κατέχει την κοινωνιολογική απαίτηση της προσωπικής μαρτυρίας με πραγματικά άτομα και ονόματα.
Η προσφορά της μαρτυρίας της είναι σημαντική για την αναγνώριση και καταχώρηση θεμάτων που αφορούν ένα μεγάλο μέρος της πραγματικότητας των ελλήνων στο εξωτερικό και ακόμα περισσότερο γιατί εκφράζει γυναικεία άποψη και αφορά την τωρινή γεννιά.
Από την Ελλάδα στη Γερμανία και κατόπιν μόνιμα στη Σουηδία, η Συμέλα καταγράφει τα πεπραγμένα της και τις σκέψεις της για ότι την περιβάλλει. Περιστατικά το 2001 δίνουν το έναυσμα για τις ερωτήσεις και την προσπάθεια να βρεί τις κατάλληλες απαντήσεις. Η παλλινδρόμηση στις καταγραφές της φαίνεται να λειτουργεί σαν ‘φίλτρο’ ξεκαθαρίσματος ευθυνών και πρώτη φορά ίσως αγάπη για εκείνο το μικρό κοριτσάκι στο βάθος της ψυχής της.
Η Συμέλα με περισσή ειλικρίνια ψάχνει την προσωπική αλήθεια, αν και μερικές φορές δεν είναι εύκολο για τον αναγνώστη να ακολουθήσει τις χρονικές περιόδους, ή πρόσωπα που αναφέρεται. Παρόλα αυτά, η ευαισθησία της στις καταγραφές των συναισθημάτων είναι αφοπλιστική.
Τα θέματα της είναι:
Immigration. Το πέρασμα από ένα πολιτισμικό περιβάλλον σε άλλο.
Η σχέση της με το εργασιακό περιβάλλον ώς υπάλληλος και η προσπάθεια της να σπάσει ‘the glass ceiling’ στο χώρο εργασίας ως business woman. Η ανάγκη να υπάρξει με τη δική της ταυτότητα
H προσπάθεια επιβίωσης συναισθηματικά και πραγματιστικά μέσα στο γάμο και έξω από αυτόν. Η προσπάθεια παροπλισμού των γυναικείων συναισθημάτων και η αποφυγή αντιμετώπισης από τους πιο δυνατούς (οικογένεια ή ευρύτερο περιβάλλον).
Αναφέρεται στο βιασμό! Ψυχικός, σωματικός ή πνευματικός είναι η καταμέτρηση οδυνηρής εμπειρίας στη σχέση δυνατού και αδύναμου.
Η σχέση των παιδιών με τους γονείς. Η αγκαθωτή σχέση με τον πατέρα που σηματοδοτεί τις σχέσεις με τους άνδρες. Η αγάπη από και για την μάννα- γυναίκα – η έννοια της ανεπίδοτης προσφοράς και της προσφοράς που δεν περιμένει αντάλλαγμα. Το άμεσο περιβάλλον σχέσεων.
Η αναζήτηση ενός άντρα και η αναζήτηση του συντρόφου, του εραστή, του φίλου, όπως έρχεται μέσα από τα βιώματα και την αποστασιωμένη κατάσταση και η προσπάθεια εξεύρεσης της ‘αδελφής ψυχής’ τό ‘άλλο μισό’ που τόσες γεννιές γυναικών διδάχτηκε να ψάχνει.
Η παραφροσύνη των ‘γιατί;’ και το αδιέξοδο, συνυφασμένα με τη συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και της προσωπικής ταυτότητας. Η γεύση της ελευθερίας και της ανεξαρτητοποίησης μέσα στο κοινωνικό σύστημα της μεσαίας τάξης.
Πιστεύω ότι, η εργασία των προσωπικών της βιωμάτων και παρατηρήσεων αυτού του βιβλίου, έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν σε κάποιο μελλοντικό τμήμα Γυναικείων Σπουδών στο χώρο της ελληνικής Παιδείας.
Ελληνικά αναγνώσματα από γυναίκες συγγραφείς που έχω διαβάσει είναι ελάχιστα: Είναι αναγνωρισμένη και αξιόλογη η μαρτυρία της Διδώ Σωτηρίου στα ‘ Ματωμένα Χώματα’ τα χρονογραφήματα της Ρεγγίνας Παγουλάτου στην εφημερίδα ‘Πρωϊνή’ της Νέας Υόρκης, τα βιβλία της ΄Ελενας Ακρίτα που με πολύ χιούμορ χρονογραφούσε διάφορες καταστάσεις και που μου λείπουν τώρα απο τη βιβλιοθήκη μου εδώ.΄Οπως μου λείπουν και αρκετά αναγνώσματα από καταθέσεις βιωμάτων γυναικών που είχα μαζέψει τα τελευταία χρόνια που πιθανόν έχουν χαθεί εξ αιτίας συχνών μετακομίσεων.
Σημειώνω απο την βιβλιογραφία μου που έχω τώρα για τα γυναικεία θέματα τα εξής:
The Politics of Reality: Essays in feminist theory by Marilyn Frye, 1983
Labeling Women Diviant, Gender, Stigma and Social Control by Edwin M. Schur, 1984
Smashing the Glass Ceiling by Pat Heim, Ph.D. & Susan K. Golant, 1993
Women, Race & Class by Angela Y. Davis, 1981
Their eyes were watching God by Zora Neale Hurston, 1937
Where the Girls Are - Growing up Female with the Mass Media by Susan J. Douglas, 1994
Feminist Aesthetics by Gisela Ecker -translated by Harriet Anderson, 1985
Medieval Women by Eileen Power, 1975
Most Dangerous Women by Anne Wiltsher, 1985
Women Who Run With the Wolves – Myths & Stories of the Wild Woman Archetype by Clarissa Pinkola Estees, Ph. D. 1992
Turning it On – A Reader in the Women & Media edited by Helen Baher & Ann Gray, 1997
Channels of Desire – Mass Images and the shaping of the American consciousness by Stuart Ewen and Elizabeth Ewen 1992
Provocateur –Images of Women and Minorities in Advertising by Anthony J. Cortese,1999
Can’t buy my love (original: Deadly Pursuasion) How advertisement changes the way we think and feel by Jean Kilbourne,1999
For Her Own Good, 150 Years of the experts’ advice to women by Barbara Ehrenheirch & Deindre English, 1978
Women’s Life in Greece & Rome, by Mary R. Lefkowitz and Maureen B. Fant,1982
The Gospel according to Woman Christianity’s Creation of the Sex War in the West, by Karen Armstrong, 1986
Flying Solo – Single Women in Middlelife, by Carol M. Anderson & Susan Stewart with Sona Dimidjian, 1994
Εαν η βιβλιογραφία μπεί σε χρονολογική σειρά, τα δείγματα καταθέσεων μας δείχνουν την ανάπτυξη συλλογικής συνείδησης σε μια συγκεκριμένη χωροχρονική διάσταση. ΄Ολες οι αντιπαραθέσεις ιχνογραφούν την πορεία του ανθρώπινου δυναμικού και όχι μόνο των γυναικών, εφόσον η γυναίκα αποτελεί ένα μέρος μόνο της κοινωνίας. Το πολύ ενδιαφέρον είναι η μελέτη της γυναικείας άποψης, ως επι το πλείστον γραμμένη από γυναίκες και η κριτική σύγκριση απόψεων.
